قهرمانان واقعی سینما

سینمای جنگ در سراسر جهان مخاطب دارد و فیلم‌های درخشانی ارائه می‌کند، اما این مقوله در ایران با نگاهی منحصربه‌فرد به سینما ظهور کرد و ژانر دفاع مقدس را خلق کرد. ژانری که در دهه گذشته شاهد موجی از فیلم‌های جنگ‌سالار قهرمان محور بوده است و از «چ» و «غریب» تا «ایستاده در غبار» و «احمد» این فهرست را غنی‌تر کرده است. در ژانر دفاع مقدس مدت ها جایی برای قهرمانان جنگ نبود تا اینکه آغاز دهه ۹۰ فصل جدیدی از فرماندهان هشت سال دفاع مقدس را در سینمای ایران به ارمغان آورد. در زیر به بررسی فیلم های برجسته و شخصیت محور در ژانر حفاظت مقدس می پردازیم تا بتوانیم از این بازپخش لذت زیادی ببریم و کیفیت این دهه سینمای ایران را در این بحث بسنجیم.

و به «ب» حاتمی کیا

پس از سال ها تلاش و انگیزه «ابراهیم خاتمی کیا» برای ساخت فیلمی درباره شهید مصطفی چمران، سرانجام در سال ۱۳۹۲ شرایط فراهم شد و او توانست گوشه ای از زندگی و مجاهدت های این شهید را در فیلم «چ» شرح دهد.

«چ» شهید چمران، یکی از ماندگارترین مبارزان چریکی تاریخ معاصر، تصویری متفاوت از خود نشان می دهد. چمرانی که در طول فیلم و در دل جنگ هولناکی که بیمارستان و مناطق مسکونی پاوه کردستان را ویران کرد، کت و شلوار بر تن می کند. او فردی دموکرات و در عین حال دارای شخصیتی مشخص و مصمم است.

نابغه جنگ در “ایستاده در غبار”

محمدحسین مهدویان برای ساخت اولین فیلم خود در سال ۱۳۹۳ به سراغ شهید احمد متوسلیان رفت. فیلم «ایستاده در غبار» در ژانر مستند درام تولید شده و حاج احمد متوسلیان را از دوران کودکی تا اسارت به نمایش می گذارد. این فیلم ساختار متفاوتی دارد و به واقع گرایی تصاویر توجه زیادی شده و صداهایی که مخاطب در فیلم می شنود مستند و ضبط می شود. این فیلم برنده جوایز برتر سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر شد.

«منصور» دانستن

فیلم «منصور» یک فیلم درجه یک است. سیاوش سرمدی که ساخت فیلم مستند را آغاز کرده بود، در سال ۱۳۹۲ برای اولین تولید سینمایی خود به زندگی شهید ستاری فرمانده هوافضای ارتش رفت تا از زحمات و تلاش های این پهلوان پهلوانی برای اعتلای صنعت هوایی کشور بگوید. در طول هشت سال جنگ تحمیلی و شواهدی که برای مردم وجود دارد این است که به خوبی دوام آورده است. «منصور» روایتی سرراست دارد و تاریخ شفاهی جنگ را در بستر تاریخ روایت می کند و سعی دارد داستان زندگی این شهید را از شعار دور کند و تا حد امکان به سینما نزدیک کند.

اینجا «مقام مهدی»; ۶ داستان برای گوش دادن

فیلم «وضعیت مهدی» در شش پرده با اندکی تفاوت ساختاری با فیلم‌های قبلی با محوریت شخصیت‌های فهرست روایت می‌شود. داستان زندگی مهدی باکری و رابطه او با همسرش، شرکت در جنگ ایران و عراق با برادرش حمید باکری، فرماندهی سپاه عاشورا در جنگ و شهادت اوست.

این فیلم در سال ۱۴۰۰ تولید شد و هادی حجازی فر در اولین تلاش خود به عنوان کارگردان فیلم بلند با موضوع مهدی باکری در جشنواره فیلم فجر حضور یافت.

مسیح کردستان در «غریب»

اما بعد از باکری نوبت به محمد بروجردی می رسد. مسیح کردستان می رسد. شهیدی که محمدحسین لطیفی سال گذشته در دومین تلاش سینمایی خود در حوزه حفاظت مقدس به دیدارش رفت تا با خلق این اثر از این شهید قدردانی کند.

این فیلم در فیلم فجر ۴۲ برنده جوایز زیادی شد و در اکران نیز مورد استقبال قرار گرفت اما امسال و در فیلم فجر ۴۲ سه اثر با موضوع فرماندهان هشت سال دفاع مقدس در جشنواره فجر به نمایش درآمد. «مد»، «آسمان غرب» و «احمد».

“دیوانه” و این قهرمان ۲۵ ساله

فیلم «دیوانه» تصویری متفاوت از شهید زین الدین است که در سن ۲۵ سالگی به چهره ای برجسته در جنگ و ایران تبدیل شد و به دلیل هوش عمیق سیاسی و استراتژیک خود را به عنوان شخصیتی معرفی می کند که زندگی و کارش می تواند بدون شک موضوع بسیار جالبی برای یک کارگردان سینماست. تیمسار که مهدی شامحمدی یکی از معروف ترین کارگردانان سینمای مستند اولین فیلم بلند خود را ساخت. این فیلم با چهار جایزه در بخش سودا سیمرغ فجر۴۲ بیشترین سیمرغ جشنواره امسال را به دست آورد.

«آسمان غرب» در مقابل بنی صدر

فیلم آسمان غرب با محوریت شهید شیرودی ساخته می شود. در این فیلم که دومین اثر محمد اصغری است، آسمان غرب ایران را در اوایل جنگ تحمیلی می بینیم. روزهایی که علی اکبر شیروودی و دوستانش برای جلوگیری از پیشروی عراقی ها بر خلاف آنچه دولت ابوالحسن بنی صدر می گفت «قبل از خرید زمین باید داده شود» سوار هلیکوپترهای خود می شدند.

با وجود چنین موضوع جذابی، این فیلم در روایت خود مانند فیلم های قبلی مستقیم نیست و می توانست بازی های بهتری را از بازیگران دریافت کند، اما همانطور که از دید همه مخاطبان و صاحب نظران دیده می شود، وسترن آسمان را می توان اتفاقی جدید در سینمای ایران در شرایط تولید و تجهیزات نظامی را بدانید و این نکته ارزشمندی است که باید در نظر داشت.

همچنین فیلم آسمان غرب در فجر ۴۲ برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و بهترین صدا و جایزه ویژه سپهبد شهید سلیمانی شد که موید ساختار خوب این فیلم است.

«احمد» نابغه در جنگ و بحران

فیلم «احمد» مضمونی بکر دارد و از ایثارگری و مدیریت بحران سردار شهید احمد کاظمی یکی از برجسته ترین فرماندهان هشت سال دفاع مقدس نه در جبهه جنگ که در ۱۸ سال اول می گوید. ساعاتی پس از وقوع زلزله در بم.

این فیلم توسط امیرعباس ربیعی ساخته شده و چالش مدیریت بحران جهادی و بحران سازی برخی نهادها و سازمان های آن زمان را به تصویر می کشد.

این فیلم برنده سه سیمرغ بلورین و دیپلم افتخار شد و حالا باید منتظر ماند و دید که این آثار جدید با این میزان موفقیت و نمایش فوق العاده در جشنواره تا چه اندازه در اکران عمومی خواهند درخشید و مورد استقبال قرار خواهند گرفت.

منبع: روزنامه جوان