انتخابات؛ مهمترین رویداد سال ۱۴۰۲

«انتخابات» اعم از انتخابات شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری را می‌توان مهم‌ترین موضوع ایران در سال ۱۴۰۲ دانست. نیاز به تحلیل بیشتری دارد، تفسیرها و معناسازی ها و چرا باید به انتخابات به عنوان یک مشکل نگاه شود؟ برای پاسخ به این سؤالات و سؤالات مشابه، باید به هر آنچه که ما را به هم متصل کرده و ما را به انتخابات سال گذشته و حتی آینده متصل خواهد کرد، نگاهی بیندازیم.

انتخابات یک موضوع ملی و ضروری بود
مهمترین پاسخ به سؤالات مطرح شده در مورد انتخابات را می توان از رهبر معظم انقلاب در بیانات ایشان در دیدار با مردم کرمان و خوزستان در دی ماه ۱۴۰۲ وام گرفت که فرمودند: «به یک نکته ملی اشاره می کنم. سوال مهم و آن موضوع انتخابات پیش روست.

«ملیت» تا جایی می تواند انتخابات را به عنوان مهم ترین مسئله کشور مطرح کند که مقام معظم رهبری آن را «تعیین کننده» بدانند و درباره علت برگزاری آن بگویند: «دو واژه جمهوریت و اسلامی با هم پیوند خورده است. انتخابات.. «جمهوری» یعنی دموکراسی، یعنی حکومت کشور توسط مردم… مسئله جمهوری این است. انتخابات می تواند یک قیم قانونی در کشور انتخاب کند و ایجاد کند، یعنی اسلام گرایی را تضمین کند. انتخابات می تواند نمایندگانی را در شورای اسلامی تعیین کند تا قوانینی را برای اداره کشور با رعایت موازین اسلامی و آموزه های اسلامی تنظیم کنند. بنابراین، جمهوری‌خواهی و اسلام‌گرایی هر دو متکی به انتخابات هستند. بنابراین انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ضروری است».

انتخابات ۱۴۰۲ برای انتخاب خبرگان رهبری بود که به فرموده رهبری «در مواقع نیاز بتوانند رهبر مناسب کشور را انتخاب کنند و به مرور زمان بتوانند و باید در حفظ شرایط حیاتی رهبری در مواجهه با رهبر موجود اهتمام داشته باشند». نمایندگان منتخب مجلس که به تعبیر رهبری این مجلس «آینده کشور را می سازد». اگر کشور مشکل دارد برای حل این مشکلات نیازمند قانونگذاری و حضور مدبرانه شورای اسلامی است.

همچنین در شرایطی که نگاه های زیادی به این انتخابات به ویژه در خارج از کشور دوخته شده بود، مشارکت یکی از اهداف مهمی بود که باید امسال اتفاق می افتاد. به همین دلیل همه افراد جامعه در هر سطحی که حضور دارند به خاطر این اقدام مورد قضاوت قرار می گیرند. بنابراین «ملیت و ضرورت» ویژگی هر دو انتخابات ۱۴۰۲ است.

چگونه کشور در انتخابات شرکت کرد؟
حضور کشور در انتخابات ۱۴۰۲ در چند سطح قابل بررسی است. امکان قرار دادن نامزدهای شورای اسلامی در سطح اول این رویداد وجود دارد. از این رو با شروع سال جدید، عده ای به انتخابات چشم دوختند و منتظر اسفند بودند. به همین دلیل شاهد رفتارهای متفاوت این نامزدها بودیم. و آنهایی که در مجلس حضور داشتند و دوباره کاندید شدند و کسانی که در فکر ورود به عرصه انتخابات بودند.

حضور کاندیداها در انتخابات باعث شد در سال ۱۴۰۲ شاهد اخبار مختلفی از بهارستان باشیم به گونه ای که این اتفاقات در انتخاب نهایی مردم نیز تاثیرگذار بوده است. به عنوان مثال مسائلی مانند عفاف و حجاب، جیپ، طرح ایمنی، واردات خودرو و غیره. باعث شد نمایندگانی که باز هم به دنبال تکیه بر کرسی سبز بهارستان بودند امسال خود را اپوزیسیون یا حامی نشان دهند. کسانی که خارج از مجلس بودند و می خواستند کاندیدای انتخابات شوند، با حضور در مراسم و جلسات مختلف، آرام آرام سعی کردند خود را معرفی کنند.

رسانه هایی که انتخابات را داغ کردند

رسانه‌ها به‌ویژه فضای مجازی نقش ابزار مهمی در انتخابات ۱۴۰۲ داشتند. تعامل رسانه‌ها با انتخابات از زمانی آغاز شد که نامزدها اولین حرکت‌های خود را آغاز کردند. بر همین اساس رسانه ها و به ویژه فضای مجازی سعی در رصد و پوشش هر آنچه که مربوط به انتخابات است را داشتند.

در همین راستا مسائلی که وارد مجلس شد و افرادی که احتمال کاندیدا شدنشان وجود دارد سر و صدای زیادی به پا کرد. مثلا فردی مانند «جلال رشیدی کوچی» به عنوان نماینده مجلس که اقدام به واردات خودرو می کرد همواره در کانون توجه رسانه ها قرار داشت یا «احمد علیرضابیگی» نماینده تبریز در ماجرای دریافت خودروهای شاسی بلند از نمایندگان مجلس اگرچه صلاحیت هر دو نماینده تایید نشد، اما در عین حال بسیاری معتقد بودند که بسیاری از اقدامات نمایندگان برای ورود مجدد به مجلس بوده است.

لیست های انتخاباتی به ویژه در تهران همواره مورد توجه رسانه ها بوده است. در انتخابات ۱۴۰۲ این لیست ها نیز مورد توجه قرار گرفت. مقایسه‌هایی که انجام شد، لیست‌هایی که داده شد و افراد و احزابی که در ائتلاف‌ها و گروه‌های جدید برای رقابت در انتخابات قرار گرفتند، نشان داد که ائتلاف‌ها و گروه‌بندی‌های قدیمی تا حدودی سردرگم شده‌اند و جامعه شاهد ائتلاف‌ها و گروه‌های جدید به‌ویژه در اردوگاه اصولگرایی
از سوی دیگر وضعیت اصلاح طلبان نیز قابل تامل است چرا که آنها با لیست «صدای ملت» علی مطهری همراهی نکردند. بنابراین رسانه ها نشان دادند که وضعیت فضای سیاسی در میان احزاب و گروه ها تغییر کرده و این تغییر مشروط به انتخابات بوده است.

در خصوص نامزدهای مجلس خبرگان رهبری نیز رسانه ها به مهم ترین موضوع کشور یعنی انتخابات وارد شدند. بدین ترتیب از همان ابتدای ثبت نام برایشان مهم بود که چه افرادی معرفی می شوند و در ادامه تایید یا رد صلاحیت ها نیز لحاظ می شد.

مردم ناراضی اما همچنان پای صندوق های رای

شاید بتوان سطح سوم را مردم قرار داد. افرادی که مشارکت برای آنها از یک سو مهم است. از کاندیدایی حمایت می کنند و تلاش می کنند کاندیدای مورد نظر را به مجلس بفرستند و از طرفی شرایط اقتصادی آنقدر آنها را تحت فشار قرار داده که دل و دماغی ندارند.

به همین دلیل اگرچه در ابتدای سال تصوری از انتخابات داشتند، اما تا روزهای تبلیغات آنچنان شور و شوقی در میان آنها وجود نداشت. ناگفته نماند که برخی از این افراد به هر دلیلی از فشارهای اقتصادی گرفته تا نارضایتی های دیگر از تبلیغات و فعالیت خود کناره گیری کرده بودند. اما در مقاطعی مهم ترین مسئله برای آنها انتخابات بود و به نوعی درگیر آن شدند.

نتیجه

در روز جمعه ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری برگزار شد و در مرحله اول سرنوشت بسیاری از حوزه های انتخابیه رقم خورد. انتخابات ۱۴۰۲ از چند جهت نشان می دهد که این مهم ترین مسئله سال است:

۱. حضور نامزدها و مواضع آنها در مورد مسائل مختلف
۲. گروه ها و ائتلاف های انتخاباتی
۳. مشارکت مردم
۴. کلمات و احادیث در حوزه های مختلف رأی گیری

حرف آخر اینکه رهبر معظم انقلاب در خرداد ۱۴۰۲ در دیدار با نمایندگان شورای اسلامی ایثار و شهادت و در یک کلام ایثار رزمندگان اسلام را فرصت دانستند. تا نمایندگان مجلس به راحتی با مردم شهر خود صحبت کنند و تبلیغات انتخاباتی انجام دهند و سپس مردم با آرامش به پای صندوق های رای بیایند و نام خود را در صندوق رای دهند. بنابراین با توجه به این گونه اظهارات، نمایندگانی که تا چهار سال آینده در بهارستان حضور خواهند داشت، باید به این نکته توجه داشته باشند که منتخب مردم هستند و برای رفع مشکلات همین مردم تلاش کنند.

منبع: ایرنا