حسابداری اجتماعی چیست؟ رویکردی نوین در صنعت حسابداری

پایگاه خبری توسعه برند، حسابداری اجتماعی یکی از موضوعاتی است که در دنیای حسابداری به سرعت به مورد توجه قرار گرفته و بر جایگاه بسیار مهمی در مدیریت سازمانها و تصمیمگیریهای اقتصادی و اجتماعی تأکید میکند. این رویکرد نه تنها به تولید گزارشهای مالی و اقتصادی محدود نمیشود، بلکه به تأثیرات گستردهتر سازمان بر جامعه، محیط زیست، کارکنان، مشتریان، تأمینکنندگان، و سایر ذینفعان اجتماعی توجه دارد.
حسابداری اجتماعی به عنوان یک رویکرد جدید در حوزه حسابداری به سؤالات اخلاقی و اجتماعی مرتبط با فعالیتهای سازمانی پاسخ میدهد. این رویکرد به سازمانها کمک میکند تا تأثیرات اجتماعی مثبتی ایجاد کنند و در عین حال مسئولیتپذیری اجتماعی خود را بهبود بخشند. از اصول حسابداری اجتماعی میتوان به مواردی همچون شفافیت اطلاعات، تعامل با ذینفعان، توسعه اقتصاد پایدار، و مدیریت خطرات اجتماعی اشاره کرد.
حسابداری اجتماعی چیست؟
حسابداری اجتماعی یک رویکرد در حسابداری است که به تجزیه و تحلیل تأثیرات اجتماعی واخلاقی فعالیتهای سازمانها و شرکتها میپردازد. این نوع حسابداری فارغ از نرم افزار حسابداری به عنوان یک ابزار مهم برای اندازهگیری و گزارش تأثیرات اجتماعی و مسئولیتهای اجتماعی سازمانها تلقی میشود و کمک میکند تا این سازمانها به صرفهتر در تعامل با جوامع محلی و جهانی عمل کنند و تأثیرات مثبت خود را بر جوامع و محیط زیست به حداکثر برسانند.
هدف اصلی حسابداری اجتماعی افزایش مسئولیت اجتماعی سازمانها، بهبود تأثیرات اجتماعی مثبت آنها و افزایش تعامل و شفافیت با ذینفعان اجتماعی است. این رویکرد باعث میشود تا شرکتها به عنوان شرکتهای مسئولانه و متعهد به جامعه شناخته شوند و به توسعه پایدار و اخلاقی کسبوکارها کمک کنند.
ویژگیهای حسابداری اجتماعی
در این بخش به معرفی مهم ترین ویژگیهای حسابداری اجتماعی میپردازیم.
گزارشگری اجتماعی
حسابداری اجتماعی به سازمانها کمک میکند تا تأثیرات اجتماعی فعالیتهای خود را گزارش دهند. این گزارشها به عنوان “گزارشهای پایداری” شناخته میشوند و در آنها به مسائلی مانند حقوق انسانی، مسائل زنان، حقوق کارگران، حفاظت از محیط زیست و سایر مسائل اجتماعی توجه میشود.
ارزیابی تأثیرات
حسابداری اجتماعی از ابزارهایی برای ارزیابی تأثیرات اجتماعی فعالیتهای سازمانها استفاده میکند. این ارزیابیها ممکن است شامل اثرات مستقیم و غیرمستقیم فعالیتها بر جامعه، کارکنان، مشتریان، تأمینکنندگان، و محیط زیست باشد.
مسئولیت اجتماعی سازمانی
حسابداری اجتماعی به شرکتها کمک میکند تا مسئولیتهای اجتماعی خود را تعیین کرده و برنامههای عملی برای بهبود تأثیرات اجتماعی خود اجرا کنند. این موارد شامل عملیات انسانی، مدیریت زنجیره تأمین، تأمین عادلانه، حفاظت از محیط زیست و… میشود.
مقایسه با استانداردهای اجتماعی
حسابداری اجتماعی معمولاً به مقایسه تأثیرات اجتماعی و عملکرد اجتماعی شرکتها با استانداردهای اجتماعی و اخلاقی میپردازد.
ارتقاء شفافیت
از طریق حسابداری اجتماعی، سازمانها میتوانند شفافیت بیشتری در مورد عملکرد اجتماعی خود ایجاد کنند و به مشتریان، سرمایهگذاران و سایر ذینفعان اجتماعی اطلاعات دقیقتری ارائه دهند.
مقایسه حسابداری اجتماعی با حسابداری مالی
حسابداری اجتماعی و حسابداری مالی دو رویکرد متفاوت در حوزه حسابداری هستند، که به دو زمینه مختلف تمرکز دارند. در این بخش میخواهیم این دو رویکرد را با یکدیگر مقایسه کنیم و تفاوتها و تشابههای آنها را برشدهیم.
هدف اصلی
هدف اصلی حسابداری مالی، ارائه اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد به منظور ارزیابی عملکرد مالی یک سازمان و تصمیمگیریهای مالی است. این رویکرد بیشتر به جنبههای مالی و اقتصادی تمرکز دارد.
هدف اصلی حسابداری اجتماعی، ارزیابی و گزارش تأثیرات اجتماعی و اخلاقی فعالیتهای یک سازمان است. این رویکرد به جنبههای اجتماعی، اخلاقی و مسئولیتهای سازمانها نسبت به جامعه و محیط زیست توجه دارد.
نوع اطلاعات
- اطلاعات حسابداری مالی اغلب شامل گزارشها و بیانیههای مالی مانند ترازنامه و صورتسود و زیان است. این اطلاعات به طور اصولی معاملات مالی و اقتصادی را تجزیه و تحلیل میکنند. صورت های مالی ترازنامه ها به راحتی ازطریق برنامه حسابداری ابری تهیه میشود.
- اطلاعات حسابداری اجتماعی اغلب شامل گزارشهای پایداری یا گزارشهای اجتماعی است، که به تأثیرات سازمان بر جامعه، محیط زیست، کارکنان و ذینفعان اجتماعی توجه دارند. این اطلاعات به طور اصولی به تأثیرات اجتماعی فعالیتها تمرکز دارند.
مقیاس زمانی
- معمولاً اطلاعات حسابداری مالی در بازههای زمانی معین (مانند سال مالی) گزارش میشوند و به تاریخ گذشته تمرکز دارند.
- اطلاعات حسابداری اجتماعی ممکن است در طول زمان پیگیری شوند و تأثیرات اجتماعی فعالیتها را در طول مدت بررسی کنند.
ذینفعان
- ذینفعان اصلی حسابداری مالی شامل سرمایهگذاران، بانکها، مدیران، و صاحبان سهام سازمان میشوند.
- ذینفعان اصلی حسابداری اجتماعی شامل جامعه، محیط زیست، کارکنان، مشتریان، تأمینکنندگان، و دیگر افراد و انجمنها هستند.
معیارها و استانداردها
اغلب با استفاده از استانداردهای حسابداری مالی مانند استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) و استانداردهای حسابداری مالی (GAAP) گزارش میشود. در کلاس حسابداری معمولا این استانداردها آموزش داده می شود.
برای حسابداری اجتماعی استانداردها و معیارهای مشخصی وجود ندارد و سازمانها بیشتر به تطابق با نیازهای خود و انتظارات ذینفعان خود پرداخته و گزارشهای پایداری منحصر به فردی ارائه میدهند.
اصول حسابداری اجتماعی و تأثیر آن بر گزارشگری مالی
حسابداری اجتماعی به عنوان یک رویکرد نوین در دنیای حسابداری به شیوهای جدید به نگرش به سازمانها و شرکتها نگریسته است. این رویکرد به تجزیه و تحلیل تأثیرات اجتماعی و اخلاقی فعالیتهای سازمانی پرداخته و سعی در اندازهگیری و گزارش این تأثیرات دارد.
این مسئولیتپذیری اجتماعی به عنوان جزئی از مسئولیتهای شرکتها نسبت به جامعه و محیط زیست، به تدریج جایگاه خود را در دنیای کسبوکارها پیدا کرده است. برخی از ثاثیرات حسابداری اجتماعی را در این بخش آوردهایم.
شفافیت اطلاعات
حسابداری اجتماعی سبب افزایش شفافیت اطلاعات مالی میشود. با ارزیابی تأثیرات اجتماعی و اخلاقی فعالیتهای سازمان و ارائه گزارشهای پایداری، شرکتها موظف به ارائه اطلاعات دقیقتر و جامعتری میشوند، که به مخاطبان ازجمله سرمایهگذاران و مشتریان، اجازه میدهد تا به راحتی متوجه تغییرات اطلاعات شده و ارزیابی نمایند، که چگونه سازمانها از نظر اجتماعی و اخلاقی عمل میکنند.
مدیریت خطرات
حسابداری اجتماعی به شرکتها کمک میکند تا خطرات اجتماعی و اخلاقی را مدیریت کنند. با شناخت دقیق تأثیرات جلب شده از طریق فعالیتهای سازمانی، شرکتها میتوانند برنامههای عملیاتی خود را تغییر دهند تا از مواجهه با خطرات اجتماعی،که ممکن است به شکست و تضرر مالی منجر شود، جلوگیری کنند.
تعامل با ذینفعان
حسابداری اجتماعی تعامل با ذینفعان را ترویج میکند. سازمانها با تأکید بر ارتقاء مسئولیتهای اجتماعی خود به جامعه، تعامل مؤثرتری با مشتریان، کارکنان، تأمینکنندگان و سایر ذینفعان اجتماعی خود برقرار میکنند، که این امر میتواند تأثیر مثبتی بر عملکرد مالی شرکتها داشته باشد.
جلب سرمایهگذاری اخلاقی
حسابداری اجتماعی میتواند سرمایهگذاران اخلاقی را جلب کند. سرمایهگذارانی که به مسائل اجتماعی و اخلاقی توجه دارند، ممکن است ترجیح دهند در شرکتهایی سرمایهگذاری کنند که مسئولیتپذیری اجتماعی داشته و تأثیرات اجتماعی مثبتی ایجاد میکنند.
به طور کلی، حسابداری اجتماعی به عنوان یک رویکرد مهم در حسابداری مالی به ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی سازمانها و بهبود گزارشگری مالی کمک میکند. این رویکرد نه تنها به ارزیابی تأثیرات اجتماعی فعالیتهای سازمانی کمک میکند بلکه به ایجاد ارتباط بهتری با ذینفعان و مدیریت خطرات اجتماعی نیز میپردازد. از این رو، توجه به اصول حسابداری اجتماعی به عنوان یک عامل مهم در مدیریت مالی و اخلاقی سازمانها مطالعه و اجرا میشود.
در پایان اگر سوال و یا نظری درباره این مقاله دارید، حتما دیدگاه خود را ثبت کنید.