یادداشت اقتصادی

جهان کسب وکارهای اینترنتی در ایران هنوز درک نشده است

کسی فکر نمی کرد روزی ۴۴ میلیون ایرانی در دیوار حساب کاربری داشته باشند. این نشان می دهد کسب وکارهای اینترنتی تا چه اندازه سریع پیش می روند و متناسب با همین سرعت، به تسهیل بسترهای حقوقی برای فعالیت خود نیاز دارند.

پایگاه خبری توسعه برند، پرونده مربوط به مدیرعامل دیوار که به حکم حبس قطعی رسید، به دلیل انتشار محتوایی از سوی کاربران تشکیل شده که این پتلفرم، قابلیت تشخیص مجرمانه بودن آن را نداشته است. ظاهر هیچ یک از این آگهی ها، از مصادیق محتوای نامناسب نبوده است. هرجا که پتلفرم با گزارش کاربران یا از طریق دیگری از مجرمانه، نامناسب و غیرقانونی بودن آگهی باخبر شده، آن را حذف کرده  و با کاربر برخورد کرده است. شماره کاربر مسدود شده و گروه حقوقی دیوار هم گزارش های لازم در این باره را به نهادهای مرتبط مثل پلیس فتا ارائه کرده است.

با این وجود، به دلیل فقدان قوانین مناسب با فضای کسب وکارهای نو، مدیر عامل دیوار در دادگاه محکوم شده است. این نخستین چالش کسب وکارهای اینترنتی مثل دیوار و دیگر پتلفرم ها و استارتاپ هاست. هنوز استارتاپ ها نمی دانند باید برای شروع کار از کجا مجوز بگیرند. آیا باید به اتحادیه کسب وکارهای مجازی رفت؟ آیا باید به نظام صنفی رایانه ای مراجعه کرد یا باید از سازمان دولتی دیگر مجوز گرفت؟ درواقع، از همان گام نخست در این زمینه نوعی سردرگمی وجود دارد، چه برسد به قوانین مرتبط با فعالیت این کسب وکارها در مراحل بعدی که بروزسانی نشده است.

در سال های اخیر، تعداد کسب وکارهای اینترنتی که رشد کرده و به میلیون ها ایرانی خدمات می دهند، افزایش یافته است. اسنپ، تپسی، پتلفرم هایی مثل دیجی کالا و دیوار، شیپور و باما در حوزه نیازمندی ها کار می کنند اما کدام قانون متناسب با فعالیت این کسب وکارها تغییر کرده است؟ آیین نامه هایی که در این باره صادر شده، بدون دریافت نظر کارشناسی و مشورت با پتلفرم ها به اجرا درآمده است.

متاسفانه کسانی بر فعالیت کسب وکارهای اینترنتی نظارت دارند که کمترین درکی از شیوه کار این کسب وکار ها ندارند. زمانی که به شعب بازپرسی برای رسیدگی به اتهامات می رویم، حتی روی میز قاضی یک رایانه نیست که بتوانیم مجوزهایی مثل اینماد را نشان بدهیم. در چنین شرایطی چه انتظاری از قوانین به عنوان ابزار لازم برای رسیدگی به مسائل استارتاپ ها و کسب وکارهای اینترنتی داریم؟

در اتحادیه کسب وکارهای مجازی، برای پتلفرم های ثبت آگهی و نیازمندی آیین نامه ای آماده کردیم اما این آیین نامه هیچ وقت مصوب نشد و دستمان به هیچ جایی برای تصویب این آیین نامه نرسید. حتی در این باره مسخره هم شدیم چراکه به نظر بعضی، شیوه نامه کار کسب وکارهای اینترنتی مسئله کم اهمیتی در بین دیگر مسائل کشور است. مسئولان  رشد سریع کسب وکار های نو، استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان را دیده و از اسم این شرکت ها زیاد استفاده می کنند اما به معنای واقعی، اهمیتی برای آن ها قائل نیستند. کسب وکارهای نوپا به اندازه ای در اقتصادها اهمیت دارد که جا دارد یک وزارتخانه تخصصی برای آن شکل بگیرد اما هنوز حتی، در حوزه قانونگذاری از حرکت شتابان استارتاپ ها و کسب وکارهای مجازی عقب اند. کسی فکر نمی کرد روزی ۴۴ میلیون ایرانی در دیوار حساب کاربری داشته باشند. این نشان می دهد کسب وکارهای اینترنتی تا چه اندازه سریع پیش می روند و متناسب با همین سرعت، به تسهیل بسترهای حقوقی برای فعالیت خود نیاز دارند.

منبع: اتاق بازرگانی تهران

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا