بحث درباره صادرات اسباب‌بازی و چالش‌های آن
پایگاه خبری توسعه برند، نشست تخصصی «توسعه صادرات اسباب‌بازی؛ چالش‌ها و راهکارهای آن» در هفتمین روز از نمایشگاه اسباب‌بازی برگزار شد.
به نقل از اداره‌کل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل کانون، نشست تخصصی «توسعه صادرات اسباب‌بازی؛ چالش‌ها و راهکارهای آن» ۲۷ فروردین‌ماه همزمان با هفتمین روز نمایشگاه و بازار فروش هفتمین جشنواره اسباب‌بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حضور فرهاد نوری معاون توسعه صادرات کالا و خدمات و علیرضا برازی مدیرکل دفتر تبلیغات هوشمندانه و مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار شد.
آیدین مهدی‌زاده دبیر جشنواره اسباب‌بازی و رئیس ستاد شورای نظارت بر اسباب‌بازی در ابتدای این نشست مطرح کرد: یکی از مشکلات اسباب‌بازی برای صنعتی‌شدن در ایران، تنوع متریال و تنوع ساخت است که همین تنوع باعث شد عملاً با این‌که ما در چند سال اخیر تولیدکننده اسباب‌بازی بوده‌ایم اما زیر یک چتر خاص قرار نگرفتیم. با وجود صنایع خلاق فرصتی پیش آمد تا صنایع فرهنگی زیرمجموعه هم قرار بگیرند. پس از ممنوعیت واردات اسباب‌بازی در سال ۹۸ شاهد جهش کیفی در این حوزه بودیم که بخشی از واردکنندگان در این فضا رو به تولید آوردند و با ارتباطات بین‌المللی و حسن سلیقه‌ای که داشتند، توانستند آثار خوبی تولید کنند و درنتیجه رقابتی در داخل کشور شکل بگیرد.
رئیس ستاد شورای نظارت بر اسباب‌بازی اظهار کرد: موضوع صادرات و توسعه صادرات همواره دغدغه ما در حوزه اسباب‌بازی بوده اما در چند سال اخیر به‌طور اساسی به آن پرداخته‌ایم. سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ را تقریباً می‌توان دوران نهضت ترجمه در ساخت، فرم و شکل اسباب‌بازی دانست. این ماجرا ابتدا چیز جالبی نبود که صنعت اسباب‌بازی ما کپی از خارج باشد اما بعدها، ناگزیر شرکت‌ها هم به سمت تولید رفتند و خلاقیت خود را در این زمینه نشان دادند که می‌توانند وارد بازارهای جهانی شوند.
مهدی‌زاده در پایان این بخش سخنان خود، درباره مشکلات صادرات کالا به خارج از کشور گفت: به‌دلیل مشکلات ارزی در داخل کشور تولیدکنندگان ما از این صادرات سود چندانی نمی‌برند. به‌طور جدی امیدواریم که در سال ۱۴۰۱ مسئولان ما را راهنمایی کنند تا این سود حاصل از صادرات کالا به نفع تولیدکننده باشد. با توجه به اقدامات انجام‌شده و به‌دلیل بالا بودن سطح محصولات داخلی، ورود محصولات خارجی به ایران کم شد، زیرا نمونه باکیفیت داخلی آن وجود داشت.
نباید درها را روی خودمان ببندیم
فرهاد نوری معاون توسعه صادرات کالا و خدمات در ادامه این نشست خاطرنشان کرد: در حوزه صادرات بحث مفصل است و مشکلات ارزی در صادرات جای پیگیری بسیاری دارد. اساساً جایگزینی واردات یک استراتژی‌ست، داخلی‌سازی و بومی‌سازی یک استراتژی‌ست و توسعه صادرات یک استراتژی دیگر است. ما اکنون باید ببینیم در حوزه اسباب‌بازی در دنیا کجا ایستاده‌ایم.
او اضافه کرد: تجربه‌های ناموفقی در صنایع مختلف داشتیم که وقتی خواستیم جلو صادرات را بگیریم جامعه را از تکنولوژی برتر محروم کردیم و به تکنولوژی پایین‌تر عادت دادیم. باید مراقب باشیم زیرا اگر قرار باشد جلو واردات را بگیریم و فرزندان‌مان از محصولات خارجی استفاده نکنند، باید در داخل نمونه باکیفیت آن را داشته باشیم. اگر قرار باشد دیوارهای تعرفه‌ای را خیلی بالا بگیریم یا ممنوعیت واردات ایجاد کنیم، نتیجه این می‌شود که یک بازار بدون رقابت را در اختیار گروهی خاص قرار دهیم که به‌تبع آن، کیفیت و خلاقیت رشد نمی‌کند.
معاون توسعه صادرات کالا و خدمات سازمان توسعه تجارت گفت: خوشبختانه در صنعت اسباب‌بازی سهم بزرگی از آن را خلاقیت و تفکر ایجاد می‌کند و در کشور ما باید گوشه‌ای از این صنعت بزرگ و خلاقانه را که در دنیا در حال انجام است، بگیریم و در زمینه تولید، رشد کنیم، نه این‌که درها را ببندیم و بگوییم صفر تا صد محصولات را خودمان تولید می‌کنیم. اگر بتوانیم بازار داخلی را اقناع کنیم، در نتیجه می‌توانیم به صادرات هم فکر کنیم. اگر کالایی بی‌کیفیت باشد و در داخل امتحان خود را پس نداده باشد، قطعا در بازار خارجی هم محکوم به شکست است. ما خودمان را از رقابت بین‌المللی و مزایای رقابت محروم نمی‌کنیم. اگر به نقطه‌ای رسیدیم که محصولی از نظر ساخت، متریال، خدمات پس از فروش و… به حد استاندارد رسید، در نتیجه مباحث شتاب‌دهندگی روی کار می‌آید و برای قرار گرفتن در زنجیره ارزش و قیمت‌گذاری در سطح جهانی، ما هم پای کار می‌آییم.
دعوت از کشورهای خارجی برای بازدید از اسباب‌بازی‌ها
نوری درباره همکاری با کشورهای خارجی در حوزه اسباب‌بازی این‌طور توضیح داد: ما حوزه اسباب‌بازی را یک هنر – صنعت می‌دانیم و نهادهای زیادی در حوزه صنایع خلاق هستند که در این زمینه کمک کنند. نباید بترسیم و خارجی‌ها را بیاوریم تا کالاهای ما را ببینند و از نمایشگاه‌های ما بازدید کنند، زیرا آن‌ها سفیران ما برای بازاریابی خارجی هستند.
معاون توسعه صادرات کالا و خدمات گفت: تولیدکنندگان ولی‌نعمتان ما هستند و اگر ما در دولت کاری می‌کنیم به برکت فعالیت همین دوستان بخش خصوصی‌ست. اگر کارخانه شما برای عرضه بین‌المللی آماده باشد، ما هم گروه‌های خارجی را برای بازاریابی به شما معرفی می‌کنیم و این ارتباط شکل می‌گیرد. وقتی تولیدکنندگان به شکل ریالی بفروشند، سود زیادی سهم واسطه می‌شود و اگر یک قرارداد شفاف با پیمانکاری درست بسته شود، روند بازاریابی درست انجام می‌شود.
آیدین مهدی‌زاده در ادامه این نشست افزود: به‌عنوان رئیس ستاد شورای نظارت بر اسباب‌بازی این را می‌گویم که عزیزانی در جمع تولیدکنندگان ما هستند که تجربیات خوبی در زمینه تولید، طراحی و عرضه دارند اما گروه یا دورهمی خاصی وجود ندارد که این تبادل نظر و اطلاعات انجام شود.
نیاز به آموزش و ارتباط با رسانه‌ها در حوزه اسباب‌بازی
علیرضا برازی مدیرکل دفتر تبلیغات هوشمندانه و مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در بخش دیگری از این نشست درباره اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این‌طور توضیح داد: این ستاد نهادی حاکمیتی‌ست که در سطوح نظارتی فعالیت دارد و در سطوح اجرایی وارد نمی‌شود. دو موضوع مهم در این حوزه، یکی سرانه استفاده از اسباب‌بازی در کشور است که مانند سرانه استفاده از کتاب، خیلی پایین است. یکی هم مدیریت دانش در حوزه استفاده از اسباب‌بازی‌ست؛ به این معنا که عزیزان زیادی در این حوزه فعالیت می‌کنند اما بخش اعظم این دانش در ذهن افرادی‌ست که مدتی در این فضا هستند و بعد خارج می‌شوند یا این اطلاعات را با کسی درمیان نمی‌گذارند.
او اضافه کرد: با پیوند این دو موضوع باید تأیید کنم که ما با قاچاق اسباب‌بازی و تقلب در این حوزه مواجه هستیم اما برنامه داریم تا پیوست‌های فرهنگی را برای تولیدکنندگان این حوزه طراحی کنیم تا تولیدکنندگان با استفاده از این پیوست‌های فرهنگی بتوانند این حوزه را مدیریت کنند.
مدیرکل دفتر تبلیغات هوشمندانه و مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بیان کرد: بخش مهم این پیوست‌های فرهنگی در عرصه اسباب‌بازی آموزش است. توزیع‌کننده و مصرف‌کننده اسباب‌بازی باید در این زمینه آموزش دیده‌باشند و مثلاً بدانند که چگونه محصول تولیدشده را به دست مخاطب برسانند یا از آن استفاده کنند. بخشی از این پیوست‌های فرهنگی هم مربوط به رسانه است. منظور از رسانه فقط تلویزیون نیست بلکه باید در حوزه ساخت انیمیشن و… به خانواده‌ها بگوییم که استفاده از اسباب‌بازی غیراستاندارد چقدر برای بچه آن‌ها ضرر دارد.
برازی در پایان گفت: متأسفانه ما در حوزه اسباب‌بازی، سرگرمی و بازی‌های رایانه‌ای تشکل فعال نداریم و این یک نقطه ضعف است.
در ادامه این نشست، تولیدکنندگان صنعت اسباب‌بازی نکات و سوالات خود را با محوریت موضوعاتی چون مشکلات موجود در زمینه صادرات و ارتباط با کشورهای مختلف، تولیدات پایلوت ایرانی، توسعه صادرات و لزوم روابط دیپلماتیک، مشکل انتقال پول در صادرات بین‌المللی، برندسازی در صنعت اسباب‌بازی، هزینه بالای حضور تولیدکنندگان داخلی در نمایشگاه‌های بین‌المللی، نبود مواد اولیه باکیفیت در داخل کشور، موانع رقابت کالای ایرانی در مقابل کالای خارجی و لزوم ایجاد انجمنی صنفی در حوزه اسباب‌بازی مطرح کردند.
نوری در پایان این نشست گفت: ما باید این واقعیت را بپذیریم که کشور در شرایط تحریم قرار دارد و هرچقدر دولت به دنبال پیش‌برد مطالبات باشد، اما باید با این موضوع کنار بیاییم و در قالب چارچوب‌ها فعالیت کنیم. در صنایع خیلی سخت نیست که صادرات و واردات را هم‌سان کنیم. حمایت‌های دولتی همواره در مراحل ابتدایی صورت می‌گیرد؛ برای مثال، برای حضور در جشنواره‌های بین‌المللی، می‌توانیم از شرکت‌های کوچک حمایت کنیم. البته باید نهادهایی در داخل صنعت اسباب‌بازی ساخته شود تا تولیدکنندگان را به ما معرفی کند.
نمایشگاه و بازار فروش اسباب‌بازی هفتمین جشنواره ملی اسباب‌بازی مصادف با ایام ماه رمضان از ۲۱ تا ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ از ساعت ۱۷ تا ۱ بامداد در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برگزار می‌شود. هفتمین روز از نمایشگاه و بازار فروش اسباب‌بازی با عنوان «مدیریت بحران» نام‌گذاری شده‌است.