وقتی سلامتی به بازی وبلاگ نویسان تبدیل می شود

بعد از وبلاگ نویسان زیبایی، سبک حجاب و وبلاگ نویسان مواد غذایی، اکنون به وبلاگ نویسان دارویی می رسیم. پزشکان، پرستاران و کادر پزشکی که در کنار کار اصلی خود داروهای مختلفی را تجویز می کنند. افرادی که با کت سفید و گوشی در دست با ارائه داروهایی که در داروخانه هستند اعتماد فالوورهای خود را جلب می کنند اما پس از اینکه صفحه آنها به چند صد هزار بازدید رسید شروع به تبلیغ محصولات دارویی می کنند که اصلا مشخص نیست. آیا مجوزی برای ارائه دارند یا خیر؟

البته افرادی هم هستند که جزو کادر پزشکی نیستند و بسیاری از داروها را تبلیغ می کنند. این در حالی است که تبلیغات دارو بر اساس قوانین موجود ممنوع است. بر این اساس سازمان غذا و دارو اعلام کرد که برخی از وبلاگ نویسان داروهایی مانند واکسن گارداسیل را در صفحات خود تبلیغ کرده اند. این در حالی است که تبلیغ دارو به هر شکل در قانون کشور ممنوع و فروش و عرضه دارو در فضای مجازی اکیداً ممنوع است. چند سال پیش، یک سلبریتی از تزریق مواد مخدر در بیمارستان به عنوان درمان اعتیاد استفاده کرد. در همان زمان، این کار با واکنش تند وزارت بهداشت و درمان مردم مواجه شد. اکنون وبلاگ نویسان وارد عرصه تبلیغات دارویی شده اند.

سلامتی، اسباب بازی وبلاگ نویسان
علیرغم اینکه وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و پلیس فتا بارها نسبت به فروش داروها از طریق اینترنت هشدار داده و همواره از شهروندان خواسته اند که دارو و سایر اقلام بهداشتی خود را فقط از طریق داروخانه های مجاز تهیه و مصرف کنند، اما همچنان فروش دارو از آنجا بازار داغی از طریق شبکه های اجتماعی و تبلیغات برخی وبلاگ نویسان سلامت است و این فضا به محلی برای فعالیت های سوداگرانه افرادی تبدیل شده است که با پنهان کردن هویت واقعی خود اقدام به کلاهبرداری و عرضه اقلام غیرقانونی می کنند. سال هاست که با گسترش فضای مجازی که این روزها زندگی همه مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و از صفر تا صد زندگی در چارچوب تلفن همراه و سایر وسایل ارتباطی خلاصه می شود، فروش و تبلیغات مواد مخدر امن شده است. برای معامله گران مجازی و کلاهبرداران در این بازار پر رونق مجازی و حضور مردم در آن به هر نحوی شده جیب خود را پر کنید. به نظر می رسد افراد و وبلاگ نویسانی که سلامت مردم را هدف قرار می دهند و داروهای مختلف، از قرص های لاغری و بیهوشی گرفته تا داروهای سقط جنین را تبلیغ می کنند، شعبه های جدیدی از ناصرخسرو راه اندازی کرده اند.

قوانین تبلیغات دارو در فضای مجازی
قانون منع تبلیغات و معرفی محصولات و خدمات غیرمجاز مضر برای سلامت در رسانه ها و فضاهای مجازی محلی و بین المللی در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۹۶ به تصویب رسیده است. و به هر طریقی اعم از رسانه های داخلی و خارجی یا فضای مجازی مخاطب را در مورد عوارض مصرف داروها و مواد دارویی، غذایی، آشامیدنی، آرایشی، گیاهی، طبیعی، مکمل ها و تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی و آزمایشگاهی گمراه می کند. و مواد مصرفی و هرگونه خدمات بهداشتی ممنوع و مرتکب به حبس تا ۶ درجه یا جزای نقدی و محرومیت از فعالیتهای شغلی و اجتماعی مرتبط از دو تا پنج سال محکوم خواهد شد. در صورت وارد شدن خسارت به کاربر، علاوه بر غرامت وی، دو برابر تا پنج برابر مبلغ خسارت به عنوان جریمه نقدی به جریمه مذکور اضافه می شود. از سوی دیگر طبق قانون تنها محل تحویل دارو «داروخانه» است.

تبلیغات افراد مشهور دارویی جولان
سرهنگ رامین پاشایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فرجا، علیرغم اخبار فراوان مبنی بر تبلیغات مواد مخدر توسط وبلاگ نویسان و خرید و فروش مجازی مواد مخدر، ۸۰ درصد داروهای تاریخ مصرف گذشته را در بسترهای مجازی و فروش اینترنتی مشاهده می کند و توضیح می دهد: ۴۵ درصد از داروهای کشف شده در شبکه اجتماعی اینستاگرام، ۳۳ درصد در تلگرام و ۱۶ درصد در وب سایت های محلی تبلیغ و فروخته شده است. اما خرید و فروش مواد مخدر از طریق شبکه های اجتماعی به جایی رسیده است که مصرف کننده دارو را در منزل دریافت می کند و پس از مصرف دچار عوارض جدی می شود و نمی داند از چه کسی شکایت کند. سازمان غذا و دارو همچنین در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: از آنجایی که این اقلام خارج از زنجیره عرضه رسمی و قابلیت جایگزینی داروهای اصل و تقلبی هستند، وضعیت سلامت و اصالت هیچ یک از اقلامی را که در این مکان‌ها به فروش می‌رسد به رسمیت نمی‌شناسد. در آنها بسیار بالا است.

روش نادرست فروش مواد مخدر
۲۹ آذرماه بود که کمیته نود شورای اسلامی با وزیر بهداشت جلسه داشت تا این وزارتخانه ظرف یک ماه آینده آیین نامه فروش دارو در اینترنت را تهیه و در کارگروه اقتصاد دیجیتال تصویب کند. . این در حالی است که در حال حاضر نحوه ارائه دارو در اینترنت به ویژه در شبکه های اجتماعی و توسط افراد مشهور، روشی اشتباه است و داروها بدون مجوز وزارت بهداشت و با نظارت افراد فاقد صلاحیت عرضه می شود. اما همانطور که مینا آژوق، رئیس اداره داروسازی سازمان غذا و دارو می‌گوید: «عرضه، فروش و تبلیغات فرآورده‌های دارویی در سایت‌ها و بسترهای آنلاین غیرمجاز است و تنها مرجع رسمی عرضه آن داروخانه‌ها است. مردم فقط از داروخانه ها دارو بخرند.»

جدا از بحث نظارت بر فروش دارو، شاید نهادهای نظارتی باید بر عملکرد وبلاگ نویسان و سلبریتی ها در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نظارت کنند. گروهی که از شهرت خود برای پول سوء استفاده می کنند و حاضرند دست به هر کاری بزنند، حتی اگر به سلامت جامعه لطمه بزند.

منبع: روزنامه جام جم