برند نایکی بدن را هک کرد؛ کفشهای Mind مغز ورزشکار را بیدار میکنند
برند نایکی مرز میان فناوری و فیزیولوژی را حذف کرده است؛ سری کفشهای جدید Mind ۰۰۱ و Mind ۰۰۲ این برند با بیستودو گره فومی در هر کف، ادعا میکنند میتوانند سیستم عصبی بدن را تحریک و ذهن ورزشکار را فعال کنند — تجربهای که نایکی آن را نه محصول، بلکه ورود برند به قلمرو مغز توصیف میکند.
به گزارش توسعه برند، برند نایکی دیگر از ماهیچهها حرف نمیزند؛ از نورونها حرف میزند. در جدیدترین گام خود، این غول پوشاک ورزشی به سراغ مرزی رفته که پیشتر فقط آزمایشگاههای علوم اعصاب جرأت نزدیک شدن به آن را داشتند.
با معرفی مجموعهی Nike Mind، شرکت با جسارت اعلام کرده که قصد دارد حرکت را از سطح زمین به سطح مغز ارتقا دهد؛ پروژهای که پیشتر در قالب برنامهی تحقیقاتی داخلی با نام رمز Project Amplify دنبال میشد.
به گفتهی واحد Sport Research Lab نایکی، هدف کفشهای Mind بازتعریف رابطهی حسگرهای کف پا با قشر حسی مغز است.
«سری Mind برای بازنویسی زبان بدن طراحی شده؛ هر گره فومی مثل فعل حسی جدیدی میباشد که مغز باید آن را بیاموزد.»
این نقلقول از بیانیهی رسمی نایکی است؛ بیانیهای که عملاً نشان میدهد برند اکنون دربارهی کفش به زبان زیستشناسی حرف میزند، نه صنعت پوشاک.
مدل Mind ۰۰۱ بهصورت دمپایی ورزشی با قیمت ۹۵ دلار عرضه میشود و نسخهی Mind ۰۰۲ کتانی بنددارِ تمامخاکستری با قیمت ۱۴۵ دلار خواهد بود.
هر دو مدل دارای ۲۲ گره فومی نارنجی هستند که در نقاط مختلف کف قرار گرفتهاند و با «فشار و دمای هر گام» واکنش نشان میدهند.
تحلیلگران معتقدند این ساختار نهتنها احساس تعادل و جهتگیری را تقویت میکند بلکه نقشهٔ مغزی حرکت را فعال نگه میدارد — حالتی که پیشتر فقط در فاز گرمکردن عضلات اتفاق میافتاد.
در گفتوگوی اختصاصی با رسانههای آمریکایی، اِریک آوار معاون نوآوری نایکی، تأکید کرده:
«Nike Mind فقط ابزار نیست، تجربهای عصبی است. ما میخواهیم ذهن قبل از بدن وارد زمین شود؛ وقتی فکر آماده شود، قدرت بدنی خودش پیداست.»
آوار همچنین گفت طراحی گرهها بر اساس آزمایشهای سیگنال مغزی صورت گرفته است. او اشاره کرد:
«ما صدها ورزشکار را به دستگاه EEG وصل کردیم تا بفهمیم دقیقاً در لحظهٔ تماس پا با زمین، مغز چه سیگنالهایی پخش میکند. حالا کفش آن داده را بازسازی میکند.»
جِی پااونپِرا، سخنگوی رسمی نایکی، گفته است که تیم طراحی برای این مدلها از دادههای هزاران ساعت تمرین عصبی استفاده کرده تا شکل، حجم و زاویهی گرهها به بهترین نسبت واکنش اعصاب برسد.
«هدف ما ساختن کفشی است که مغز بتواند بهدستآوردن تعادل را یاد بگیرد، نه فقط حفظش.»
نایکی در توصیف خط تولید جدید خود تأکید کرده که این کفشها در کارخانهی تگزاس با همان مواد فوم ارگانیک سری Flyprint ساخته میشوند اما ساختار داخلی آنها ششلایه است تا پیامهای حرکتی را در عمق کف توزیع کنند.
در نسخهی Mind ۰۰۲، فومها از جلو تا پاشنه با تفاوت چگالی طراحی شدهاند؛ یعنی بخش جلویی سبکتر و پاشنه سنگینتر است تا مغز انرژی بازگشتی بیشتری دریافت کند.
یکی از منابع نزدیک به پروژه گفته است نایکی حتی با چند شرکت عصبشناسی مستقل در بوستون و سیاتل همکاری داشته تا صحت تأثیر حرکتی این کفشها را با تستهای MRI بررسی کند. نتایج اولیه نشان میدهد پوشیدن این کفشها فعالسازی ناحیهی S1 مغز را تا ۱۶٪ افزایش میدهد، عددی که برای محصولی غیرپزشکی بیسابقه است.
در پشت این فلسفه، ایدهی بازگشت به حس لمس واقعی زمین نهفته است. نایکی معتقد است نسل جدید کفشها بیش از حد از بدن فاصله گرفتهاند؛ فومهای ضخیم و سیلیکونی «سیگنال تماس» را خفه کردهاند.
به گفتهی آوار:
«مغز دیگر نمیدانست زمین چه میگوید. ما میخواستیم صدای زمین را برگردانیم.»
تحلیلگران بازار پوشیدنیها میگویند نایکی با Mind عملاً وارد دستهی جدیدی به نام «Neuro‑Wearables» شده؛ شاخهای که رقبا مانند Under Armour و Adidas فقط در سطح حسگر و ساعت دنبال کردهاند، نه کفش واقعی.
در این رقابت، نایکی میکوشد جسم را به داده تبدیل کند و سپس داده را به ادراک ذهنی بازگرداند — همان چیزی که خودش از آن با عنوان «حلقهٔ درک» یاد میکند.
آوار در پایان تأکید کرده است:
«Nike Mind آغاز ورود ما به حوزهی مغز است، نه پایان. در دههٔ آینده، لباسها و کفشهای ما نه فقط حرکت، بلکه احساس را برنامهریزی خواهند کرد.»
