بحران در دقیقه ۹۰؛ برند گوگل حکم ضدانحصار را یک هفته به تعویق انداخت
در آخرین ساعات مهلت قانونی، قاضی فدرال جیمز دوناتو اجرای حکم دائمی علیه گوگل را که قرار بود از ۲۲ اکتبر اجرایی شود، تا ۲۹ اکتبر ۲۰۲۵ به تعویق انداخت؛ تصمیمی که به گفته تحلیلگران، «عرضهٔ عمومی عدالت دیجیتال» را متوقف کرد. در حالیکه کاربران منتظر پایان کشمکش چندسالهٔ پرونده Epic v. Google بودند، حالا فضای سیلیکونولی دوباره در وضعیتی از ابهام، انتظار و لابیگری در دقیقه ۹۰ قرار گرفته است.
به گزارش توسعه برند، «ما نمیخواستیم عدالت را عجلهای اجرا کنیم.» این جمله از قاضی جیمز دوناتو بود که روز گذشته با لحنی آرام اما قاطع، درخواست گوگل برای تعویق موقت را پذیرفت. تصمیم او، به گفتهٔ کارشناسان حقوق فناوری، فرصتی حیاتی برای برند گوگل فراهم کرده تا درخواست تجدیدنظر خود را تا ۲۷ اکتبر در دیوان عالی آمریکا ثبت کند.
در بیانیهای کوتاه، سخنگوی گوگل اعلام کرد:
«ما بهعنوان نگهبان اکوسیستم اندروید، معتقدیم برخی بندهای حکم اولیه نیاز به بازبینی دقیقتر دارد. هدف ما حفظ تعادل بین آزادی توسعهدهندگان و امنیت کاربران است.»
اما در سوی دیگر میدان، لحن اپیک کاملاً متفاوت است.
تیم سویِنی، مدیرعامل Epic Games، در مصاحبهای تند با The Verge گفت:
«گوگل میداند که شکست خورده؛ تعویق یعنی فرار از حقیقت. عدالت دیجیتال بیپایان نیست.»
پرونده Epic v. Google که از سال ۲۰۲۰ آغاز شد، یکی از مهمترین نبردهای حقوقی تاریخ صنعت اپلیکیشن است. Epic ادعا میکند گوگل با اجبار توسعهدهندگان به استفاده از سیستم پرداخت داخلی Play Store، رفتار انحصارطلبانه و ضد رقابتی دارد. در دسامبر ۲۰۲۳، هیأت منصفه در سانفرانسیسکو رأی را به نفع Epic صادر کرد و سه ماه بعد دوناتو در حکم نهایی خود الزام کرد گوگل به توسعهدهندگان اجازه دهد اپها را با سیستمهای پرداخت مستقل منتشر کنند.
این حکم اگر در موعد مقرر اجرا میشد، میتوانست زنجیرهٔ درآمد ۱۲ میلیارد دلاریِ کارمزدی گوگل پلی را دگرگون کند. اما حالا، با تعویق حکم، گوگل هفتهای طلایی برای بازچینش استدلالهایش بهدست آورده است.
به گفتهٔ سوزان لی، تحلیلگر مؤسسه Bernstein، این تعویق کوتاه، از نظر اقتصادی ناچیز ولی از نظر روانی و رسانهای برای گوگل حیاتی است:
«برند گوگل همیشه در لحظات فشار، با تاکتیک زمانخریدی بازی را میچرخاند. این همان دقایق برند است؛ نهفقط دقایق حقوقی.»
مارک همِت، استاد حقوق فناوری در استنفورد، معتقد است این تصمیم دوناتو بیش از آنکه «حقوقی» باشد، یک مانور مدیریتی بر «اعتماد بازار» است:
«اگر حکم در ۲۲ اکتبر اجرا میشد، گوگل احتمالاً ناچار به اعلام تغییرات در مدل درآمدیاش در فصل بعدی میگشت. تأخیر فعلی به او اجازه میدهد که تصویر کنترلشدهتری از خود نشان دهد؛ تصویری که هنوز در حاشیه امن برند میچرخد.»
با وجود تعویق، موج واکنشها در اکوسیستم اندروید بالا گرفته است. شماری از توسعهدهندگان مستقل در شبکه X نوشتهاند:
«هفتهای دیگر هم منتظر میمانیم، اما اعتماد دوباره سختتر بازمیگردد.»
در پکن، لندن و تورنتو، شرکتهای فینتک نیز در واکنش به این تعویق، سرمایهگذاریهای کوتاهمدت خود در حوزه پرداخت دروناپی Play Store را موقتاً تعلیق کردند. نشانهای که نشان میدهد حکم دوناتو فقط یک پرونده نیست؛ آیینهای از نبرد قدرت بین برند و بازار آزاد است.
در پایانِ روز، گوگل به ظاهر فقط هفت روز وقت خریده، اما از منظر برندسازی، یک هفته زمان کافی است تا روایت شکست را به تأمل تبدیل کند. پروندهای که قرار بود نقطهٔ پایان باشد، حالا به فصل تازهای از استراتژی سکوت بدل شده است.
