اثربخشی تعاملات بینالمللی در گرو رفع تحریمهاست
محسن بهرامی ارض اقدس، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، در یادداشتی ضمن مفید دانستن الحاق ایران به پیمانهای منطقهای از جمله اتحادیه اوراسیا از ضرورت رفع تحریمها و رفع سایر محدودیتها نظیر آنچه از ناحیه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) بر اقتصاد ایران سایه انداخته برای اثربخشی تعاملات بینالمللی سخن گفت.
هر نوع توسعه روابط در هر سطحی با هر کشوری اعم از همسایگان، خاورمیانه، آفریقا، اروپا و آمریکا به طور حتم برای کشور مفید است؛ اما آنچه در شرایط فعلی حائز اهمیت به نظر میرسد، آن است که مزایای الحاق به این پیمانهای دو یا چندجانبه در قالب اتحادیه اوراسیا یا پیمان شانگهای تا چه اندازه قابل استفاده خواهد بود؟ مساله این است که تا زمانی که این تحریمهای ظالمانه برقرار بوده و ایران در فهرست سیاه FATF قرار دارد، کارکرد این پیمانها محل تردید است؛ چرا که اکنون داستان این محدودیتها، از قرار داشتن صرف در فهرست سیاه نیز فراتر رفته و به کشورها هشدار داده میشود که با ایران مراودهای نداشته باشند.
توجه داشته باشید که آمریکا از زمان اعمال تحریمها اعلام کردهاست که مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی در شمول تحریمها قرار ندارد اما طی این سالها که از تحریم ایران سپری شده، حتی یک بانک اروپایی حاضر نشده است برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی به ایران گشایش اعتبار (السی) داشته باشد و این تنها به دلیل مصون ماندن از ریسک معامله با ایران و جریمههای ناشی از تحریم است. یعنی حتی اگر ایران عضو سازمان جهانی تجارت هم شود، با وجود تحریمها، این عضویتها بلااثر خواهد بود.
اکنون که این محدودیتها و محرومیتها به نقطه اوج خود رسیده، تداوم فعالیت اقتصادی در چنین فضایی بیش از گذشته دشوار شده است. حال آنکه در آمریکا نیز رئیسجمهوری تاجرپیشه روی کارآمده که حتی با کشورهای متخاصم آمریکا نظیر کره شمالی نیز به مذاکره نشسته است؛ بنابراین شاید فرصتهایی برای بهبود وضعیت موجود فراهم باشد و ایران بتواند از موضع عزت، حکمت و مصلحت، گره بزرگی را که به پای روابط سیاسی و به تبع آن روابط اقتصادی کشور بسته شده است، باز کند.
همچنین در شرایطی که گفته میشود، دولت ژاپن تصمیم دارد در فرآیند عادیسازی پرونده ایران در FATF کمک کند، ضرورت دارد که ایران نیز از این فرصت بهره کافی را کسب کرده و با تصویب لوایح پالرمو و FTC مسیر خروج از فهرست سیاه FATF را هموار کند.
از عوارض سالها تحریم در کشور آن بوده است که در فروش و اعمال واقعی قیمت نفت، هزینههای حملونقل و بیمه، محدودیت و چالشهایی وجود داشته و حالا با تحریم کشتیرانی و ناوگان هوایی ایران به دامنه این محدودیتها افزوده شده و بدیهی است که ظرفیت بزرگی در حملونقل بینالمللی از دست خواهد رفت.
بنابراین لازم است در ابتدا فضای تنفس از طریق رفع تحریمها برای اقتصاد ایران فراهم شود و فعالان اقتصادی از تونل تحریمها که هر روز از اکسیژن آن کاسته میشود، رهایی پیدا کنند و سپس توسعه روابط بینالمللی با اولویت کشورهای همسایه، خاورمیانه و کشورهای دوست در دستور کار قرار گیرد. از همه مهمتر ایران، مدتهاست که در انتظار عضویت در سازمان تجارت جهانی است و عضویت در این سازمان تجارت جهانی اصل ماجراست و در مرحله بعد نیز الحاق ایران به پیمانهای دوجانبه و چندجانبه قابل استفاده و مفید خواهد بود.
