دولت اقتصاد را به مذاکرات گره نزند/ اگر ناترازی‌های کلان اقتصادی مهار نشود، شوک‌های تورمی شدیدی به کشور وارد می‌کند

وحید شقاقی شهری، تحلیلگر اقتصادی، در گفت‌وگو توسعه برند درباره وضعیت بازار ازر گفت: قبل از سال پیام‌هایی که میان ایران و آمریکا ردوبدل شد، بسیار منفی بود حتی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور هم در اسفندماه اشاره کرد، مذاکره‌ای میان دو کشور انجام نخواهد شد. در بهمن ماه سال گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، یادداشت اجرایی برای فشار حداکثری امضا کرد که در ادامه، تنش‌ها بالا گرفت. برخی مدعی شدند، احتمال تنش نظامی وجود دارد. تنش‌ها به قدری زیاد بود که قیمت دلار شتابی به سمت بالا رفت. 

او ادامه داد: وزیر وقت اقتصاد در ۱۲ اسفندماه سال گذشته استیضاح شد. عملا دولت بدون وزیر اقتصاد ماند و شدت تنش‌ها بسیار بالا رفت. از طرف دولت هم، ایده یا طرحی برای کاهش شدت تنش‌ها یا مدیریت اقتصادی اعلام نشد. این مسائل دست به دست هم داد تا اواسط فروردین ماه امسال قیمت دلار به ۱۰۶ هزار تومان رسید و به همین ترتیب روند صعودی ادامه پیدا کرد که به یک باره ورق برگشت و اخبار مذاکرات درج شد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: قیمت دلار با آغاز مذاکرات و اخبار مثبت و امیدوارکننده‌ای که منتشر شد، به سرعت کاهش یافت. قیمت دلار حتی به ۷۸ هزار تومان رسید و حدود ۳۰ هزار تومان در هفته‌های اخیر کاهش یافت. در روزهای گذشته اخبار متناقضی منتشر شد. روبیو، وزیرامور خارجه آمریکا، مصاحبه ای کرد، وزیر دفاع آمریکا توئیت زد، همچنین وزیرخزانه داری آمریکا اعلام کرد حاضر نیستند به عراق مجوز واردات گاز از ایران را بدهند. دونالد ترامپ هم چند روز پیش تهدید کرد که با شرکای نفتی و واردکنندگان پتروشیمی ایران مقابله خواهد کرد و قیمت دلار دوباره شروع به افزایش کرد و تا حدود ۸۶ هزار تومان هم بالا رفت. در ادامه رئیس‌جمهوری آمریکا در مصاحبه با شبکهNBC اعلام کرد تمایل دارد، ایرانی‌ها پای میز مذاکره بیایند که همین موضوع منجر به کاهش قیمت دلار شد. میان دو طرف اخبار مثبت و منفی منتشر می‌شود و بازار دلار به این اخبار واکنش نشان می‌دهد.

وحید شقاقی شهری بااشاره به اینکه اگر توافق صورت نگیرد واکنش بازار ارز چگونه خواهد بود، گفت: اگر مذاکرات به نتیجه برسد و بخشی از تحریم‌ها مرتفع شود باتوجه به اینکه قیمت دلار توافقی حدود ۷۰ هزار تومان است و قیمت بازار آزاد بین ۷۲ تا ۷۵ هزار تومان، تعادل اولیه ایجاد می‌شود. تداوم این روند به اقدامات دولت در مهار ناترازی‌های اقتصاد کلان و دیگر متغیرهای اقتصادی کمک می‌کند. مسئله اول حل برجام و مذاکرات است. سناریو بدبینانه این است مذاکرات به نتیجه نرسد یا یکی از طرفین یا هر دو طرف بازی را بَرهم بزنند در آن زمان، شرایط برعکس و شوک منفی شدیدی به بازار وارد می‌شود و حتی ممکن است، ترمز بریده شود و قیمت دلار از ۱۲۰ هزار تومان هم بگذرد. 

او با اشاره به اقدام دولت در بازار ارز و اقتصاد گفت: برای هر دو باید پلن آماده شود. دولت اقتصاد را به مذاکرات گره نزند و اخبار بسیار مثبت و بسیار منفی پمپاژ نکند در این حالت اقتصاد را شرطی می کند. مصاحبه‌ای که آقای لاریجانی چند روز پیش داشتند، بسیار خوب بود. او اشاره کرد هیچ چیز مشخص نیست و احتمال اینکه مذاکرات به نتیجه برسد یا بَرهم بخورد، وجود دارد. اگر دولتمردان چنین مصاحبه‌ای انجام دهند، خوش‌بینی یا بَدبینی افراطی برداشته می‌شود و همه منتظر نتیجه خواهند بود و با یک خبر مثبت و منفی، بازار بر هم نمی‌خورد. دولت باید برای مهار ناترازی‌های اقتصاد کلان برنامه داشته باشد. مذاکرات مهم است اما اگر ناترازی‌های اقتصاد کلان مهار نشود یا اصلاحات شروع نشود، شوک‌های تورمی و ارزی شدیدی را به اقتصاد کشور وارد می‌کند.